Γονόρροια Σύφιλη Χλαμυδιακή Λοίμωξη

Γενικές Πληροφορίες

Τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ) αποτελούν σημαντικό πρόβλημα για τη Δημόσια Υγεία, καθώς μπορεί να έχουν μείζονες επιπτώσεις τόσο στην γενικότερη υγεία των ατόμων, όσο και στην αναπαραγωγική, σεξουαλική και ψυχική τους υγεία.

Περισσότερα από 30 διαφορετικά βακτήρια, ιοί και παράσιτα μεταδίδονται κυρίως κατά τη σεξουαλική επαφή (κολπική, πρωκτική ή στοματική επαφή), και μερικά μπορεί να μεταδοθούν είτε μέσω μολυσμένου αίματος και παραγώγων του, είτε από τη μητέρα στο παιδί κατά τη διάρκεια της κύησης, της γέννησης ή του θηλασμού.

Στα συχνότερα ΣΜΝ περιλαμβάνονται η σύφιλη, η γονόρροια, οι χλαμυδιακές λοιμώξεις, οι λοιμώξεις από τριχομονάδες, ο έρπητας των γεννητικών οργάνων, οι ηπατίτιδες, οι λοιμώξεις από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) και η HIV λοίμωξη.

Τα περισσότερα ΣΜΝ είναι ασυμπτωματικά ή εμφανίζουν ήπια συμπτωματολογία, κατά συνέπεια το άτομο που έχει μολυνθεί δεν το γνωρίζει, αλλά μεταδίδει το νόσημα.

Κύριος στόχος της Δημόσιας Υγείας είναι ο έλεγχος της διασποράς και η πρόληψη της μετάδοσης των ΣΜΝ.

Ο έλεγχος της διασποράς προϋποθέτει τροποποίηση συμπεριφοράς, αντιλήψεων, συνηθειών και πρακτικών που μπορεί να επιτευχθούν μέσω προγραμμάτων ενημέρωσης, παρέμβασης και προαγωγής υγείας, με συμβουλευτική για τις συμπεριφορές υψηλού κινδύνου και την αναγκαιότητα υιοθέτησης ασφαλέστερων πρακτικών (συστηματική χρήση προφυλακτικού).

Ο συχνός προσυμπτωματικός έλεγχος οδηγεί στην πρώιμη διάγνωση και σε συνδυασμό με την κατάλληλη θεραπεία των ασθενών και των σεξουαλικών τους συντρόφων, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο τόσο στην ατομική υγεία των ασθενών όσο και στην πρόληψη, εμποδίζοντας την περαιτέρω μετάδοση των λοιμώξεων.

Πληροφορίες για

ΕΟΔΥ - επαγγελματίας υγείας Επαγγελματία Υγείας
Πρακτικός Οδηγός για την αντιμετώπιση των Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενων Νοσημάτων στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (2024) Διευκρινίσεις σχετικά με τη θεραπεία της σύφιλης (2024) Επικαιροποίηση κατευθυντήριων οδηγιών για την θεραπεία της Γονόρροιας (2023) Κατευθυντήριες Οδηγίες για τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (2022)

Επιδημιολογική Επιτήρηση

Η επιδημιολογική επιτήρηση των ΣΜΝ (χλαμυδιακές λοιμώξεις, σύφιλη και γονόρροια) υλοποιείται μέσω του Συστήματος Υποχρεωτικής Δήλωσης Νοσημάτων και μέσω του Συστήματος Ανασκόπησης Εργαστηριακής Διάγνωσης που αποτελεί πρωτοβουλία του Τμήματος ΣΜΝ. Η δήλωση των νοσημάτων αυτών είναι υποχρεωτική βάσει νομοθεσίας  (Αριθμ. Δ1α/Γ.Π. οικ. 16711, τεύχος Β’ Αρ. Φύλλου 1665/07-04-2022) καθώς συμπεριλαμβάνονται στον επικαιροποιημένο κατάλογο των υποχρεωτικώς δηλούμενων νοσημάτων του 2022.

Τα Ατομικά Δελτία Δήλωσης συμπληρώνονται από τους θεράποντες ιατρούς και περιλαμβάνουν δημογραφικά στοιχεία, κλινικές πληροφορίες και εργαστηριακά ευρήματα. Ακολούθως αποστέλλονται στο Τμήμα ΣΜΝ εντός εβδομάδας από τη διάγνωση. Τα δεδομένα συλλέγονται από ιατρούς, εργαστήρια και νοσοκομεία του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Μέσω του συστήματος αυτού παρέχονται πληροφορίες για την επιδημιολογική εικόνα των νοσημάτων στη χώρα μας.

Αντίστοιχα, τα Δελτία Ανασκόπησης Εργαστηριακής Διάγνωσης συμπληρώνονται από εργαστηριακούς ιατρούς, περιέχουν συγκεντρωτικά στοιχεία και αποστέλλονται σε ετήσια βάση. Τα δελτία αυτά εξυπηρετούν την χαρτογράφηση των μεθόδων εργαστηριακής διάγνωσης των υπό επιτήρηση ΣΜΝ και συμβάλλουν στην ανάδειξη των δυνατοτήτων των εργαστηρίων για ανίχνευση και επιβεβαίωση κρουσμάτων. Παράλληλα, αναδεικνύουν την τάση που παρατηρείται στα ΣΜΝ για προληπτικό και διαγνωστικό έλεγχο.

Επιδημιολογικά Δεδομένα

Εκθέσεις Επιδημιολογικής Επιτήρησης

Σεξουαλικά Μεταδιδόμενων Νοσημάτων (Γονόρροια, Χλαμύδια, Σύφιλη) 

Δελτίο Δήλωσης

Τα ατομικά δελτία δήλωσης ΣΜΝ και η ετήσια Ανασκόπηση Εργαστηριακής Διάγνωσης ΣΜΝ να αποστέλλονται στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου sti-sexualhealth@eody.gov.gr.

Ειδικά για τα ατομικά δελτία δήλωσης ΣΜΝ να ακολουθούνται οι Οδηγίες ηλεκτρονικής δήλωσης υποχρεωτικώς δηλούμεων νοσημάτων.

Δελτίο Δήλωσης – Σύφιλης Δελτίο Δήλωσης – Γονόρροια Δελτίο δήλωσης – Χλαμυδιακή Λοίμωξη Ανασκόπηση Εργαστηριακής Διάγνωσης ΣΜΝ

Ενημερωτικά Φυλλάδια

Τι πρέπει να γνωρίζω για τα ΣΜΝ Ενημερώσου για τη Σύφιλη

Δομές Εξέτασης

Δομές εξέτασης για HIV και άλλα ΣΜΝ

Επικοινωνία

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης & Πρόληψης HIV/AIDS και ΣΜΝ
Τηλ.επικοινωνίας 210 5212131, 2105212132, 2105212351

Ερωτήσεις & Απαντήσεις

  1. Τι είναι η βλεννόρροια;
Είναι μια σεξουαλικώς μεταδιδόμενη λοίμωξη.
  1. Από τι προκαλείται;
Προκαλείται από το μικρόβιο του γονόκοκκου, γνωστό ως Neisseria gonorrhοeae.
  1. Πώς μεταδίδεται;
Μέσω άμεσου ενοφθαλμισμού από μολυσμένο βλεννογόνο σε άλλον βλεννογόνο, είτε κατά την σεξουαλική επαφή είτε κατά τον τοκετό.
  1. Ποια είναι τα συμπτώματα;
Οι περισσότερες γυναίκες και ένα μικρό ποσοστό των αντρών δεν έχουν κανένα σύμπτωμα. Μια γυναίκα μπορεί να παρουσιάσει δύσοσμο κιτρινωπό ή πρασινωπό έκκριμα από τον κόλπο, συχνή ούρηση, ερεθισμό ή έκκριμα από τον πρωκτό, αιμορραγία ή άλγος στο μεσοδιάστημα από περίοδο σε περίοδο, άλγος κάτω κοιλίας και ναυτία, δυσπαρευνία (πόνος κατά την σεξουαλική επαφή), δυσουρικά ενοχλήματα. Ένας άνδρας μπορεί να παρουσιάσει παχύρρευστο κιτρινωπό ή πρασινωπό έκκριμα από την ουρήθρα, φλεγμονή των όρχεων και του προστάτη, συχνουρία, δυσουρικά ενοχλήματα, ερεθισμό ή έκκριμα από τον πρωκτό.
  1. Ποια είναι η περίοδος επώασης;
1- 14 ημέρες
  1. Πώς διαγιγνώσκεται;
Με μοριακή μέθοδο (PCR) (κολπικό ή τραχηλικό επίχρισμα, ουρηθρικό επίχρισμα ή πρώτα πρωινά ούρα σε άνδρες, πρωκτικό ή στοματοφαρυγγικό επίχρισμα), καλλιέργεια (κολπικό ή τραχηλικό επίχρισμα, ουρηθρικό επίχρισμα σε άνδρες, πρωκτικό ή στοματοφαρυγγικό επίχρισμα, όχι σε ούρα) και σε άνδρες με ουρηθρικό έκκριμα με μικροσκόπηση.
  1. Πώς θεραπεύεται;
Με τη χρήση αντιβιοτικών.
  1. Μπορώ να ξανακολλήσω αν θεραπευτώ;
Ναι.   Βιβλιογραφία
  1. Unemo M, Ross J, Serwin A, Gomberg M, Cusini M, Jensen J. 2020 European guideline for the diagnosis and treatment of gonorrhoea in adults. Int J STD AIDS. 2020 Oct 29;095646242094912
  2. Centers for Disease Control and Prevention, Sexually Transmitted Infections Treatment Guidelines, 2021,https://www.cdc.gov/std/treatment-guidelines/gonorrhea-adults.htm
  3. World Health Organization. WHO guidelines for the treatment of Neisseria gonorrhoeae, 2016, https://www.who.int/publications/i/item/9789241549691
  1. Τι είναι τα χλαμύδια;
Το βακτήριο Chlamydia trachomatis είναι ένα υποχρεωτικώς ενδοκυττάριο μικρόβιο και συχνά ευθύνεται για την εμφάνιση μη ειδικής ουρηθρίτιδας.
  1. Πώς μεταδίδεται;
Με την άμεση επαφή μολυσμένου βλεννογόνου με άλλον βλεννογόνο.
  1. Ποια είναι τα συμπτώματα;
Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί με χλαμύδια είναι ασυμπτωματικοί. Μια γυναίκα μπορεί να παρουσιάσει κιτρινόχροες πυώδεις εκκρίσεις από τον κόλπο, δυσουρικά ενοχλήματα, δυσπαρευνία (πόνος κατά την σεξουαλική επαφή), πυελικό ή κατώτερο κοιλιακό άλγος, αιμορραγία εκτός εμμήνου ρήσεως ή μετά τη σεξουαλική επαφή. Ένας άντρας μπορεί να παρουσιάσει διαφανείς ή πυώδεις εκκρίσεις από την ουρήθρα, δυσουρικά ενοχλήματα, άλγος ή οίδημα όρχεων.
  1. Ποια είναι η περίοδος επώασης;
3 εβδομάδες.
  1. Πώς διαγιγνώσκεται;
Με μοριακή μέθοδο (PCR) (πρώτα πρωινά ούρα για άνδρες, κολπικό ή τραχηλικό επίχρισμα για γυναίκες) ή κυτταροκαλλιέργεια ή με άμεσο ανοσοφθορισμό.
  1. Πώς θεραπεύεται;
Με τη λήψη αντιβιοτικής αγωγής.
  1. Μπορώ να ξανακολλήσω αν θεραπευτώ;
Ναι.   Βιβλιογραφία
  1. Lanjouw E, Ouburg S, de Vries H, Stary A, Radcliffe K, Unemo M. 2015 European guideline on the management of Chlamydia trachomatis infections. Int J STD AIDS. 2016 Apr;27(5):333–48
  2. Centers for Disease Control and Prevention, Sexually Transmitted Infections Treatment Guidelines, 2021,https://www.cdc.gov/std/treatment-guidelines/chlamydia.htm
  3. World Health Organization, WHO guidelines for the treatment of Chlamydia trachomatis, 2016, https://www.who.int/publications/i/item/978-92-4-154971-4
  1. Τι είναι το αφροδίσιο λεμφοκοκκίωμα;
Είναι μια σεξουαλικά μεταδιδόμενη ασθένεια.
  1. Από τι προκαλείται;
Οφείλεται σε λοίμωξη από Chlamydia trachomatis (τύποιL1, L2, L3).
  1. Πώς μεταδίδεται;
Μέσω της σεξουαλικής επαφής με μολυσμένο σύντροφο.
  1. Ποια είναι τα συμπτώματα;
Στο πρωτογενές στάδιο παρατηρούνται στο δέρμα ανώδυνες βλατίδες, διαβρώσεις ή εξελκώσεις, που εμφανίζονται σε μικρές ομάδες. Μπορεί να αναπτυχθεί απόστημα, το οποίο ρήγνυται και οδηγεί σε συρίγγιο ουρήθρας και παραμορφωτικές ουλές του πέους. Στις γυναίκες μπορεί να παρατηρηθεί τραχηλίτιδα ή σαλπιγγίτιδα. Στο δευτερογενές στάδιο (2-6 εβδομάδες μετά την εμφάνιση της πρωτοπαθούς βλάβης) παρατηρείται επώδυνη διόγκωση των βουβωνικών λεμφαδένων, συνήθως ετερόπλευρα. Σπάνια εξελίσσεται και στο τριτογενές στάδιο, με μη αναστρέψιμο λεμφοίδημα, ινώσεις και στενώσεις.
  1. Ποια είναι η περίοδος επώασης;
Τα συμπτώματα εμφανίζονται περίπου 3-12 ημέρες μετά την μόλυνση.
  1. Πώς διαγιγνώσκεται;
Με μοριακή μέθοδο (PCR) για C. trachomatis και επί θετικού αποτελέσματος, ειδική PCR για τους ένοχους τύπους.
  1. Πώς θεραπεύεται;
Με αντιβιοτική αγωγή.
  1. Μπορώ να ξανακολλήσω αν θεραπευτώ;
Ναι.   Βιβλιογραφία
  1. De Vries HJC, de Barbeyrac B, de Vrieze NHN, Viset JD, White JA, Vall‐Mayans M, et al. 2019 European guideline on the management of lymphogranuloma venereum. J Eur Acad DermatolVenereol. 2019 Oct;33(10):1821–8
  2. Centers for Disease Control and Prevention, Sexually Transmitted Infections Treatment Guidelines, 2021, https://www.cdc.gov/std/treatment-guidelines/lgv.htm
  3. World Health Organization, WHO guidelines for the treatment of Chlamydia trachomatis, 2016, https://www.who.int/publications/i/item/978-92-4-154971-4
  1. Τι είναι η σύφιλη;
Είναι μια σεξουαλικώς μεταδιδόμενη ασθένεια.
  1. Από τι προκαλείται;
Οφείλεται στο βακτήριο Treponema pallidum pallidum, γνωστό και ως ωχρά σπειροχαίτη.
  1. Πώς μεταδίδεται;
Μέσω της στοματικής, κολπικής και πρωκτικής επαφής με μολυσμένο σύντροφο. Μεταδοτικές βλάβες είναι κυρίως οι ορορροούσες, μιας και αυτές περιέχουν ικανή ποσότητα σπειροχαίτης, δηλαδή το πρωτοπαθές έλκος, τα πλατέα κονδυλώματα και οι βλεννώδεις πλάκες. Επίσης, μέσω της μολυσμένης μητέρας στο έμβρυο, με τη μετάγγιση παραγώγων του αίματος και με την μεταμόσχευση.
  1. Ποια είναι τα συμπτώματα;
Πρωτογόνος σύφιλη: 10-90 ημέρες από τη μόλυνση, συφιλιδικό έλκος. Τυπικά ανώδυνο, με καθαρό πυθμένα, στο σημείο ενοφθαλμισμού. Μπορεί να συνοδεύεται από διόγκωση λεμφαδένων τοπικά. Δευτερογόνος σύφιλη: 2-3 μήνες μετά την εμφάνιση του έλκους. Κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα, διάχυτο ή εντοπισμένο, που μπορεί να αφορά και παλάμες-πέλματα. Πυρετός, γενικευμένη λεμφαδενοπάθεια, ηπατίτιδα, σπειραματονεφρίτιδα, σπληνομεγαλία, κ.ά. μπορούν επίσης, να εμφανιστούν. Τριτογόνος σύφιλη: -Κομμιωματώδης, που χαρακτηρίζεται από τον σχηματισμό κομμιωμάτων, τα οποία είναι μαλακά σφαιρίδια σαν όζοι φλεγμονής που μπορεί να διαφέρουν σημαντικά σε μέγεθος. Τυπικά προσβάλλουν το δέρμα, τα οστά και το συκώτι, αλλά μπορεί να εμφανιστούν οπουδήποτε. -Καρδιαγγειακή: προσβολή αορτής, με ή χωρίς δημιουργία ανευρύσματος Ασυμπτωματική λοίμωξη ονομάζεται λανθάνουσα. Πρωτογόνος, δευτερογόνος και λανθάνουσα με ιστορικό συμπτωμάτων συμβατών με εκείνα των πρώιμων σταδίων της σύφιλης εντός των προηγούμενων δώδεκα μηνών (δηλαδή <1 έτος) αποτελούν την πρώιμη σύφιλη. Τριτογόνος και λανθάνουσα ≥1 έτους αποτελούν την όψιμη σύφιλη. Νευροσύφιλη: νευρολογική συμπτωματολογία, συμπεριλαμβανομένης της προσβολής του οφθαλμικού και ακουστικού νεύρου. Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε στάδιο.
  1. Ποια είναι η περίοδος επώασης;
Η περίοδος επώασης είναι κατά μέσο όρο 21 ημέρες, αλλά μπορεί να κυμανθεί από 3-90 ημέρες.
  1. Πώς διαγιγνώσκεται;
Κυρίως με ορολογικό έλεγχο, με μία εξέταση screening ΚΑΙ μία επιβεβαιωτική. Αυτές χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, τις ειδικές τρεπονημικές και τις μη ειδικές τρεπονημικές αντιδράσεις. Μη ειδικές: VDRL, RPR (ποσοτικές) Ειδικές: TPHA, TPPA, EIA, ELISA, CLIA Επίσης, με μικροσκόπηση σε επίχρισμα από βλάβη (πρωτοπαθές έλκος, πλατέα κονδυλώματα, βλεννώδεις πλάκες) ή PCR (κυρίως σε βλάβες στοματικού βλεννογόνου)
  1. Πώς θεραπεύεται;
Θεραπεία 1ης γραμμής αποτελεί η χορήγηση βενζαθενικής πενικιλλίνης ενδομυϊκά (δοσολογία ανάλογα με τη σταδιοποίηση).
  1. Ποια η σχέση σύφιλης και τηςHIVλοίμωξης;
Και τα δύο νοσήματα είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενες λοιμώξεις. Πολύ συχνά οι πάσχοντες από το ένα τείνουν να διαγιγνώσκονται και με το άλλο. Αυτό οφείλεται συνήθως σε υιοθέτηση συμπεριφορών υψηλού κινδύνου.   Βιβλιογραφία
  1. Janier M, Unemo M, Dupin N, Tiplica GS, Potočnik M, Patel R. 2020 European guideline on the management of syphilis. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2021 Mar;35(3):574–88
  2. Centers for Disease Control and Prevention, Sexually Transmitted Infections Treatment Guidelines, 2021, https://www.cdc.gov/std/treatment-guidelines/syphilis.htm
  3. World Health Organization, WHO guidelines for the treatment of treponema pallidum (Syphilis), 2016 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK384904/
  4. Παπαρίζος Β, Νικολαΐδου Η, Σύφιλη: Ερωτήσεις και απαντήσεις, Ελληνική Επιθεώρηση Δερματολογίας Αφροδισιολογίας, Τόμος 26, Τεύχος 2, Απρίλιος – Ιούνιος 2015
  1. Τι είναι ο έρπης γεννητικών οργάνων;
Είναι μια σεξουαλικώς μεταδιδόμενη λοίμωξη.
  1. Από τι προκαλείται;
Προκαλείται από τον ιό του απλού έρπητα τύπου 2 και τύπου 1 (herpes simplex virus, HSV – 2, HSV– 1).
  1. Πώς μεταδίδεται;
Μέσω της στοματικής, κολπικής και πρωκτικής επαφής με μολυσμένο σύντροφο, ακόμη κι αν δεν έχει συμπτώματα.
  1. Ποια είναι τα συμπτώματα;
Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί με έρπητα είναι ασυμπτωματικοί. Από τα πρώτα συμπτώματα μπορεί να είναι κνησμός, στη συνέχεια εμφανίζονται μικρές επώδυνες φυσαλίδες, που ρήγνυνται και εφελκιδοποιούνται. Στους άνδρες εμφανίζονται πιο συχνά στο πέος, και πιο σπάνια στην ουρήθρα ή στον πρωκτό. Στις γυναίκες εμφανίζονται πιο συχνά στα χείλη του αιδοίου και στην περιοχή του πρωκτού. Στα αρχικά στάδια μπορεί να εμφανιστεί πυρετός, κεφαλαλγία και μυαλγίες. Σχετικά συνηθισμένα συμπτώματα είναι τα δυσουρικά, εκκρίσεις από την ουρήθρα ή τον κόλπο και η διόγκωση των βουβωνικών λεμφαδένων. Τα συμπτώματα αυτά διαρκούν 1-2 εβδομάδες.
  1. Ποια είναι η περίοδος επώασης;
5-7 ημέρες από την μόλυνση.
  1. Πώς διαγιγνώσκεται;
Κυρίως κλινικά. Εργαστηριακή επιβεβαίωση μπορεί να γίνει με Real Time PCR σε δείγμα από ύποπτες βλάβες.
  1. Πώς θεραπεύεται;
Δεν υπάρχει θεραπεία εκρίζωσης, ο ιός παραμένει στον οργανισμό δια βίου. Η θεραπεία είναι μόνο συμπτωματική και έχει ως στόχο τον περιορισμό της σοβαρότητας και της διάρκειας των συμπτωμάτων, την ελάττωση των αναζωπυρώσεων και την μείωση της μετάδοσης μεταξύ των συντρόφων.   Βιβλιογραφία
  1. Patel R, Kennedy OJ, Clarke E, Geretti A, Nilsen A, Lautenschlager S, et al. 2017 European guidelines for the management of genital herpes. Int J STD AIDS. 2017 Dec;28(14):1366–79
  2. Centers for Disease Control and Prevention, Sexually Transmitted Infections Treatment Guidelines, 2021, https://www.cdc.gov/std/treatment-guidelines/herpes.htm
  3. World Health Organization, WHO guidelines for the treatment of Genital Herpes Simplex Virus, 2016, https://www.who.int/publications/i/item/978924154987

  1. Tί είναι η HPV λοίμωξη;

    Η HPV λοίμωξη είναι μια ιογενής λοίμωξη και αποτελεί την πιο συχνή σεξουαλικώς μεταδιδόμενη λοίμωξη παγκοσμίως.

    Από τι προκαλείται;

    Προκαλείται από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), ο οποίος προσβάλει και τα δύο φύλα. Περιγράφονται τουλάχιστον 100 τύποι του ιού και από αυτούς 40 είναι γνωστό ότι προσβάλλουν τον βλεννογόνο των γεννητικών οργάνων. Τουλάχιστον 14 τύποι του ιού, που ταξινομούνται ως «υψηλού κινδύνου», μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας στις γυναίκες, ενώ σχετίζονται με άλλους καρκίνους του πρωκτού, του γεννητικού συστήματος, της κεφαλής και του τραχήλου, τόσο σε άνδρες, όσο και σε γυναίκες. Οι πιο συχνοί «υψηλού κινδύνου» τύποι του HPV είναι οι 16 και 18 και έχουν συνδεθεί με προκαρκινικές βλάβες και κακοήθειες, ειδικά στον τράχηλο της μήτρας. Οι χαμηλότερου κινδύνου τύποι, συνήθως οι 6 και 11, είναι υπεύθυνοι για την πλειοψηφία των περιστατικών με κονδυλώματα.

    Πώς μεταδίδεται;

    Ο HPV μεταδίδεται μέσω άμεσης επαφής, κυρίως σεξουαλικής (στοματικής, κολπικής, πρωκτικής) με σύντροφο που έχει μολυνθεί από τον ιό, ακόμα και χωρίς εμφανείς βλάβες και πιο σπάνια από μητέρα που έχει μολυνθεί, στο παιδί κατά τον τοκετό.

    Ποια είναι τα συμπτώματα της HPV λοίμωξης;

    Οι περισσότεροι άνθρωποι που μολύνονται από τον HPV δεν εμφανίζουν συμπτώματα και η λοίμωξη υποχωρεί αυτόματα χωρίς καμία παρέμβαση. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις, η HPV λοίμωξη επιμένει και οδηγεί στην εκδήλωση συμπτωμάτων ή/και επιπλοκών.

    Ποιες είναι οι επιπλοκές της HPV λοίμωξης;

    Εάν η HPV λοίμωξη δεν υποχωρήσει μπορεί να οδηγήσει στην εκδήλωση κονδυλωμάτων στα γεννητικά όργανα και τον πρωκτό, προκαρκινικών αλλοιώσεων (σε τράχηλο μήτρας, κόλπο, αιδοίο, πρωκτό, πέος) και καρκίνου (σε τράχηλο μήτρας, κόλπο, αιδοίο, πρωκτό, πέος, στοματοφάρυγγα).

    Πώς διαγιγνώσκεται;

    Δεν υπάρχει διαγνωστικό τεστ που να δείχνει εάν κάποιο ασυμπτωματικό άτομο έχει μολυνθεί από τον HPV.

    Οι περισσότεροι άνθρωποι με HPV δεν γνωρίζουν ότι έχουν μολυνθεί γιατί σπανίως εκδηλώνουν συμπτώματα ή προβλήματα υγείας που σχετίζονται με τον ιό. Στην περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων, όπως είναι τα κονδυλώματα, η διάγνωση τίθεται μέσω της κλινικής εξέτασης. Στις γυναίκες, η HPV λοίμωξη διαγιγνώσκεται στο πλαίσιο του ετήσιου προσυμπτωματικού ελέγχου του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας (test-Pap), κατά τον οποίο μπορεί να ανιχνευθούν δυσπλασίες που σχετίζονται με τον HPV.

    Σε άλλες περιπτώσεις, η διάγνωση της HPV λοίμωξης τίθεται όταν έχουν εκδηλωθεί σοβαρότερες επιπλοκές, όπως είναι ο καρκίνος.

     

    Υπάρχει θεραπεία για την HPV λοίμωξη;

    Δεν υπάρχει θεραπεία για την αντιμετώπιση του ίδιου του ιού, αλλά για τις επιπλοκές του (κονδυλώματα, καρκίνος). Ο ιατρός θα συστήσει την κατάλληλη θεραπεία.

    Το προφυλακτικό προστατεύει από την HPV λοίμωξη;

    Η χρήση προφυλακτικού κατά τη σεξουαλική επαφή δεν προστατεύει πλήρως, καθώς το προφυλακτικό είναι πιθανό να μην καλύπτει όλες τις προσβεβλημένες περιοχές ή τις περιοχές που δύναται να προσβληθούν.

    Υπάρχει εμβόλιο έναντι του HPV;

    Ναι, υπάρχει. Ο εμβολιασμός των κοριτσιών και αγοριών έναντι του HPV μπορεί να προστατέψει από τη μόλυνση και τις επιπλοκές της, που έχουν αναφερθεί παραπάνω (κονδυλώματα της γεννητικής περιοχής και του πρωκτού, προκαρικινικές και καρκινικές αλλοιώσεις). Η μέγιστη προστασία επιτυγχάνεται εφόσον ο εμβολιασμός ολοκληρωθεί πριν την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας. Στην Ελλάδα, διατίθεται το εννεαδύναμο εμβόλιο HPV, το οποίο προστατεύει έναντι των τύπων 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 και 58 του HPV. Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Παιδιών και Εφήβων του 2025, ο εμβολιασμός έναντι του HPV συστήνεται για αγόρια και κορίτσια ηλικίας 9-11 ετών, ενώ στην περίπτωση που ο εμβολιασμός δεν πραγματοποιηθεί στην συνιστώμενη ηλικία, μπορεί να γίνει αναπλήρωση έως την ηλικία των 18 ετών. Επίσης, ο εμβολιασμός έναντι του HPV συστήνεται σε ενηλίκους, ηλικίας 18-45 ετών που ανήκουν σε ειδικές ομάδες πληθυσμού, όπως είναι τα ανοσοκατεσταλμένα άτομα, τα άτομα με HIV λοίμωξη, τα άτομα με κακοήθεις νεοπλασίες, οι άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες κ.α. (αναλυτικά οι ειδικές ομάδες ενήλικου πληθυσμού με σύσταση για εμβολιασμό έναντι του HPV περιλαμβάνονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων του 2025).

    Πηγές:

    Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Παιδιών και Εφήβων 2025

    Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων 2025

    https://www.ecdc.europa.eu/en/human-papillomavirus/factsheet

    https://www.cdc.gov/sti/about/about-genital-hpv-infection.html

    https://vaccination-info.europa.eu/en/human-papillomavirus-hpv

     

  1. Τι είναι η φθειρίαση;
Είναι μια μεταδιδόμενη παρασίτωση.
  1. Από τι προκαλείται;
Προκαλείται από το παράσιτο Phthirus pubis, τις ψείρες του εφηβαίου.
  1. Πώς μεταδίδεται;
Συνήθως μέσω της σεξουαλικής επαφής ή στενής επαφής με μολυσμένο σύντροφο και,  σπανιότερα, με την επαφή με μολυσμένα ρούχα, κλινοσκεπάσματα και πετσέτες.
  1. Ποια είναι τα συμπτώματα;
Έντονος κνησμός στο εφήβαιο ή τον πρωκτό, με ή χωρίς φαιόχροες ή ιώδεις βλατίδες.
  1. Πώς διαγιγνώσκεται;
Κλινικά. Επισκοπικά, παρατηρώντας είτε το παράσιτο καθαυτό είτε τις βλατίδες και εφελκίδες στα σημεία νυγμού, είτε καφεοειδείς κηλίδες (περιττώματα του παράσιτου).
  1. Πώς θεραπεύεται;
Με τοπικά σκευάσματα. Απαραίτητος είναι και ο ενδελεχής καθαρισμός και των ρούχων, κλινοσκεπασμάτων και επίπλων.
  1. Μπορώ να ξανακολλήσω ψείρες αν θεραπευτώ;
Ναι.   Βιβλιογραφία
  1. Salavastru CM, Chosidow O, Janier M, Tiplica GS. European guideline for the management of pediculosis pubis. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2017 Sep;31(9):1425–8
  1. Τι είναι η ψώρα;
Είναι μια μεταδιδόμενη δερματική παρασίτωση.
  1. Από τι προκαλείται;
Προκαλείται από το άκαρι της ψώρας (Sarcoptes scabiei), το οποίο εισχωρεί κάτω από το δέρμα, ανοίγοντας σήραγγα για να γεννήσει τα αυγά του.
  1. Πώς μεταδίδεται;
Μέσω της στενής επαφής, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής επαφής, με μολυσμένο άτομο και λιγότερο συχνά με την επαφή με μολυσμένα ρούχα, κλινοσκεπάσματα, πετσέτες κλπ.
  1. Ποια είναι τα συμπτώματα;
Έντονος κνησμός που επιδεινώνεται τη νύχτα, με συνοδό εμφάνιση βλατίδων, εκδορών και σηράγγων. Μια σήραγγα (η διαδρομή του παράσιτου μέσα από το δέρμα) συνήθως είναι ορατή με γυμνό μάτι σαν μια λεπτή επηρμένη γραμμή σχήματος C, S ή Z.  Συνήθης εντόπιση του εξανθήματος είναι η περιοχή των γεννητικών οργάνων, μεταξύ των δάχτυλων του χεριού, στις μασχάλες, γύρω από τον ομφαλό, στους μηρούς και στην πλάτη. Επίσης στις γυναίκες εμφανίζεται γύρω από τις θηλές του μαστού και στους άνδρες πάνω στη βάλανο και την πόσθη του πέους.
  1. Πότε εμφανίζονται τα συμπτώματα;
Τα συμπτώματα εμφανίζονται 2-4 εβδομάδες μετά την πρώτη μόλυνση, ενώ σε περίπτωση που το άτομο είχε μολυνθεί ξανά στο παρελθόν τα πρώτα συμπτώματα εκδηλώνονται σε διάστημα 1-4 ημερών.
  1. Πώς διαγιγνώσκεται;
Με κλινική εξέταση.
  1. Πώς θεραπεύεται;
Με τοπικά σκευάσματα. Απαραίτητος είναι και ο ενδελεχής καθαρισμός και των ρούχων, κλινοσκεπασμάτων και επίπλων. Η θεραπεία πρέπει να ακολουθείται συγχρόνως  από τον σύντροφο και από όλα τα μέλη της οικογένειας ή τους συγκάτοικους ακόμη κι αν δεν έχουν δεν έχουν παρουσιάσει συμπτώματα.   Βιβλιογραφία
  1. Salavastru CM, Chosidow O, Boffa MJ, Janier M, Tiplica GS. European guideline for themanagement of scabies. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2017 Aug;31(8):1248–53
  1. Τι είναι;
Οι τριχομονάδες (Trichomonas vaginalis) είναι ένα αναερόβιο πρωτόζωο που είναι συχνά υπεύθυνο για κολπίτιδα στις γυναίκες και την ουρηθρίτιδα στους άντρες.
  1. Πώς μεταδίδεται;
Μέσω της απροφύλακτης σεξουαλικής επαφής με μολυσμένο σύντροφο.
  1. Ποια είναι τα συμπτώματα;
Το 70-85% των ασθενών είναι ασυμπτωματικοί. Στις γυναίκες μπορεί να εμφανιστούν άφθονες κιτρινοπράσινες ή λευκοπράσινες αφρώδεις εκκρίσεις με οσμή ψαριού, δυσπαρευνία, δυσουρία, κνησμός στα γεννητικά όργανα και, σπάνια, άλγος κάτω κοιλίας. Στους άντρες μπορεί να παρατηρηθεί ήπια λευκόχροη έκκριση από την ουρήθρα, δυσουρικά ενοχλήματα ή άλγος κατά την εκσπερμάτιση.
  1. Πότε εμφανίζονται τα συμπτώματα;
Τα συμπτώματα εμφανίζονται 5- 28 ημέρες μετά την μόλυνση.
  1. Πώς διαγιγνώσκεται;
Μέσω διενέργειας whiff test, μικροσκόπησης και καλλιέργειας κολπικού επιχρίσματος, καλλιέργειας ούρων ή καλλιέργειας ουρηθρικού επιχρίσματος από άνδρες,PCR.
  1. Πώς θεραπεύεται;
Με τη λήψη αντιβιοτικής αγωγής. Η θεραπεία πρέπει να λαμβάνεται και από τον ερωτικό σύντροφο.   Βιβλιογραφία
  1. Sherrard J, Wilson J, Donders G, Mendling W, Jensen JS. 2018 European (IUSTI/WHO) International Union against sexually transmitted infections (IUSTI) World Health Organisation (WHO) guideline on the management of vaginal discharge. Int J STD AIDS. 2018Nov;29(13):1258–72
  2. Centers for Disease Control and Prevention, Sexually Transmitted Infections Treatment Guidelines, 2021, https://www.cdc.gov/std/treatment-guidelines/trichomoniasis.htm