Σεξουαλική Υγεία

Η σεξουαλική υγεία, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, αποτελεί «την κατάσταση σωματικής, συναισθηματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας σε σχέση με την σεξουαλικότητα, κι όχι μόνο την απουσία ασθένειας ή δυσλειτουργίας». Προκειμένου να αποκτηθεί και να διατηρηθεί η σεξουαλική υγεία θα πρέπει να υπάρχει σεβασμός και προστασία των σεξουαλικών δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων, όπως επίσης και πρόσβαση στην ενημέρωση, στη συμβουλευτική, σε υπηρεσίες υγείας και σε αποτελεσματικές μεθόδους προφύλαξης. Το άτομο είναι υγιές όταν νιώθει ελεύθερο μέσα στη σχέση του να εκφραστεί, να ζητήσει και να διεκδικήσει τη σεξουαλική του συμπεριφορά με το σύντροφό του. Ο φόβος, το άγχος, η ντροπή, οι ενοχές, οι εσφαλμένες πεποιθήσεις, οι μύθοι και οι προκαταλήψεις, καθώς και τα ταμπού γύρω από το σεξ, δυσχεραίνουν την ικανότητα να απολαύσει το ζευγάρι τη σεξουαλική του ζωή και δεν προάγουν τη σεξουαλική υγεία.

Σεξουαλικά Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ) ή Λοιμώξεις, ονομάζονται οι ασθένειες οι οποίες προκαλούνται από ιούς, μικρόβια, μύκητες ή παράσιτα, που μπορούν να μεταδοθούν από άνθρωπο σε άνθρωπο κυρίως μέσω της σεξουαλικής επαφής (κολπική, πρωκτική ή στοματική). Η μετάδοση, μπορεί να γίνει και με άλλους τρόπους, όπως κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, του τοκετού και του θηλασμού από τη μητέρα στο παιδί (κάθετη μετάδοση), μέσω επαφής με μολυσμένο αίμα ή άλλα βιολογικά υγρά, καθώς και, σε ορισμένες περιπτώσεις, μέσω επαφής με δερματικές βλάβες ή με στενή επαφή δέρμα-δέρμα ή βλενογόννος-βλεννογόνος.

• HIV/AIDS
• Ηπατίτιδα Β
• Σύφιλη
• Κονδυλώματα (HPV)
• Χλαμύδια
• Γονόρροια- Βλεννόρροια
• Έρπης γεννητικών οργάνων
• Αφροδίσιο λεμφοκοκκίωμα
• Τριχομονάδες
• Μυκητίαση
• Φθειρίαση
• Ψώρα

• Εάν έχεις παρατηρήσει κάποιο σύμπτωμα
• Εάν κάποιος σύντροφος σου σε ενημέρωσε ότι διαγνώσθηκε με κάποιο ΣΜΝ
• Εάν είσαι σεξουαλικά ενεργός με συχνή εναλλαγή συντρόφων
• Εάν είχες απροφύλακτη σεξουαλική επαφή (ή με ρήξη/ολίσθηση προφυλακτικού)
• Εάν έχεις κάνει από κοινού χρήση συρίγγων ή βελονών κατά την χρήση ενδοφλέβιων εξαρτησιογόνων ουσιών

Πολλοί άνθρωποι που έχουν μολυνθεί από ένα ΣΜΝ δεν παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα ή παρουσιάζουν τόσο ήπια συμπτώματα, ώστε δεν τα αντιλαμβάνονται.

Οτιδήποτε παράξενο στην περιοχή των γεννητικών οργάνων ή του πρωκτού πρέπει να μας οδηγήσει στο γιατρό, όπως:

• Έκκριμα από την ουρήθρα, τον πρωκτό ή τον κόλπο (βλεννώδες, πυώδες, αιματηρό κ.ά.)
• Κνησμός (φαγούρα) στην περιοχή των γεννητικών οργάνων
• Πληγές - έλκη στην περιοχή των γεννητικών οργάνων
• Εξανθήματα και άλλες δερματικές βλάβες, ιδίως στην περιοχή του πρωκτού, των γεννητικών οργάνων ή του στόματος
• Πόνος ή κνησμός στην περιοχή των γεννητικών οργάνων, του πρωκτού ή χαμηλά στην κοιλιά
• Πόνος, τσούξιμο κατά την ούρηση ή συχνοουρία

Η μη έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση των ΣΜΝ μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες στην υγεία, όπως στειρότητα, υπογονιμότητα, μετάδοση από την μητέρα στο παιδί, καρκίνο, ακόμη και θάνατο.

Χρησιμοποίησε σωστά και συστηματικά προφυλακτικό σε κάθε σεξουαλική επαφή από την αρχή έως και το τέλος της 

• για την Ηπατίτιδα Β. Το εμβόλιο της Ηπατίτιδας Β έχει συμπεριληφθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού από το 1997 και γίνεται συνολικά σε 3 δόσεις σε βρέφη από την ηλικία των 2 μηνών
• για τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV). Το εμβόλιο για τον HPV συγκαταλέγεται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού για τα κορίτσια και τα αγόρια και αποτελείται από 2 δόσεις για παιδιά ηλικίας μικρότερης των 15 ετών και από 3 δόσεις για μεγαλύτερα των 15 ετών. Από το 2024 το εμβόλιο συνταγογραφείται και σε ενήλικες έως 45 ετών, εφόσον ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες.
• για την Ηπατίτιδα A
• για το monkeypox (Mpox - πρώην ευλογιά των πιθήκων)

Για περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με τους εμβολιασμούς βλέπε:

Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων 2024

Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Παιδιών & Εφήβων

Με τον όρο αντισύλληψη εννοούμε όλα τα προληπτικά μέτρα που χρησιμοποιούμε για να αποφύγουμε μία εγκυμοσύνη.

Υπάρχουν 3 κατηγορίες μεθόδων αντισύλληψης:

• Φυσικές μέθοδοι: αποχή από το σεξ στις γόνιμες μέρες, διακεκομμένη συνουσία. Οι μέθοδοι αυτές δεν έχουν παρενέργειες, όμως έχουν πολύ μεγάλα ποσοστά αποτυχίας.
• Μέθοδοι φραγμού: ανδρικό και γυναικείο προφυλακτικό, σπιράλ (ενδομήτριο σπείραμα), κολπικό διάφραγμα.
• Ορμονικές μέθοδοι: αντισυλληπτικά χάπια, το χάπι της επόμενης ημέρας, κολπικός δακτύλιος, ενέσιμη μορφή αντισύλληψης, διαδερμικά αυτοκόλλητα